Adam Matyszewski
Antiphona ad Communionem
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 02, luty 2011
Słowo antyfona jest wyrażeniem pochodzącym z greckiej teorii muzycznej. „Śpiewać w antyfonach” oznaczało śpiew w oktawach. Prawdopodobnie był to śpiew głosów męskich i chłopięcych (brzmiących o oktawę wyżej).
W chrześcijaństwie pierwsze wzmianki o śpiewie antyfonalnym pochodzą z Antiochii (około 300 rok). Św. Ambroży ten rodzaj śpiewu przejął od rytu syryjskiego. Klasztory syryjskie pielęgnowały bowiem śpiew dwuchórowy (na przemian), wzorując się na śpiewie kapłanów w żydowskiej służbie świątynnej, podzielonych na dwa chóry. W podobny sposób śpiewano również hymny w kultach pogańskich. Mnisi i uczniowie zakonni klasztorów syryjskich, wyniesieni na stolice biskupie, rozszerzyli wkrótce ten rodzaj śpiewu w kościołach nieklasztornych. Stałe i najwłaściwsze miejsce antyfona zajęła w śpiewie oficjum brewiarzowego.
Z praktyki liturgii gallikańskiej znany jest sposób śpiewania antyfony po danym fragmencie psalmu. Ten sposób śpiewania określano mianem antiphonare. Stare rękopisy notują nawet kilka antyfon dla jednego kantyku. (...)