ks. Łukasz Szczeblewski
Świątynia miejscem sprawowania kultu
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 01, styczeń 2016
Do sprawowania liturgii potrzebne są nie tylko odpowiednie księgi (mszał, lekcjonarz, rytuał itp.), gdzie znajdują się modlitwy i szczegółowe wskazania, w jaki sposób sprawować dany obrzęd, nie tylko odpowiednie elementy materialne (komunikanty, wino, szaty liturgiczne, kielich itd.), ale także odpowiednie miejsce, które nazywamy przestrzenią liturgiczną (przestrzenią sprawowania liturgii) lub przestrzenią kultu.
Na początku należy przypomnieć, iż liturgia powinna być celebrowana w miejscu specjalnie do tego przygotowanym. Tą podstawową przestrzenią sprawowania czynności liturgicznych jest dzisiaj budynek kościoła. Świątynia jako budowla o charakterze religijnym nie jest nowatorskim pomysłem chrześcijan. W świecie pogańskim znane były świątynie, które wznoszono na cześć różnych bóstw. Zanoszono w nich modlitwy oraz składano ofiary. Dla Żydów takim szczególnym miejscem była wybudowana przez króla Salomona świątynia jerozolimska.
W pierwszych wiekach chrześcijanie nie wznosili jednak specjalnych budowli, gdzie mogliby gromadzić się na modlitwę. Był to czas prześladowań, dlatego najczęściej Eucharystię celebrowano w domach prywatnych. Nazywano je domami zgromadzeń (łac. domus ecclesiae). Wraz ze zwiększającą się liczbą chrześcijan wzrastała potrzeba miejsc, które mogłyby pomieścić większe grupy. W domach dokonywano potrzebnych modyfikacji, aby była odpowiednia ilość miejsc, dobudowywano baptysteria, a nawet zdobiono ściany malowidłami o tematyce biblijnej. (...)