ks. Maciej Zachara MIC
Liturgia Wielkiego Piątku
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 04, kwiecień 2019
wydrukuj ten artykułWielki Piątek Męki Pańskiej to dzień, w którym celebrujemy odkupieńczą śmierć Chrystusa na krzyżu dla naszego zbawienia. Kiedy narodziła się liturgia Wielkiego Piątku? Czy ten dzień był obchodzony od samego początku? Jak Kościół celebrował Wielki Piątek w ciągu wieków? Na te pytania spróbujemy odpowiedzieć w niniejszym artykule. Z konieczności ograniczymy się do liturgii obrządku rzymskiego (z wyjątkiem omówienia genezy i samych początków Wielkiego Piątku). Jakkolwiek bardzo interesujące by było porównawcze uwzględnienie innych obrządków liturgicznych, wymagałoby to jednak znacznie obszerniejszego studium. Z tego samego powodu skoncentrujemy się na liturgii, pozostawiając na boku pozaliturgiczne praktyki pobożnościowe, choć oczywiście one też są bardzo ważne.
Prehistoria Wielkiego Piątku
„Chrystus został wydany za nasze grzechy i wskrzeszony z martwych dla naszego usprawiedliwienia” (Rz 4,25); „Chrystus został złożony w ofierze jako nasza Pascha” (1 Kor 5,7) – oto serce wiary Kościoła i fundament jego egzystencji. Kościół żył Paschą Chrystusa celebrowaną liturgicznie w rytmie tygodniowym (niedziela) i rocznym (Wielkanoc). Wielkanoc nie od razu była obchodzona w całym Kościele, wydaje się, że około połowy II wieku obchodzono ją już powszechnie. Kościół świętował Wielkanoc w ramach całonocnego czuwania z soboty na niedzielę (pomijamy tutaj ciekawą skądinąd kwestię sporu o datę Wielkanocy w Kościele pierwszych wieków), wspominając w ramach jednej celebracji całe misterium Chrystusa ukrzyżowanego i zmartwychwstałego. (...)
