ks. Łukasz Szczeblewski
Msza w czasie skrutyniów
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 03, marzec 2020
wydrukuj ten artykułW czasie przygotowania katechumenów do sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego obrzęd „wybrania” rozpoczyna okres oczyszczenia i oświecenia. W tym czasie odbywają się tak zwane skrutynia (łac. scrutare – przenikać, badać). Mszał rzymski wśród formularzy Mszy obrzędowych zawiera także teksty Mszy w czasie skrutyniów.
Praktyka skrutyniów, czyli „sprawdzania” postępu w wierze katechumenów, znana jest od starożytności. Św. Augustyn w De fide et opere zanotował, że katechumeni byli nauczani, egzorcyzmowani i sprawdzani. Z kolei Sakramentarz Gelasianum Vetus wzmiankuje trzy skrutynia i zawiera dwa rodzaje formularzy tego obrzędu: jeden dla kobiet, drugi dla mężczyzn. Każde skrutynium złożone było z modlitwy przewodniczącego oraz jednego egzorcyzmu i miało własny formularz mszalny. W modlitwie wstawienniczej wspominano także imiona chrzestnych i wybranych. Pierwotnie skrutynia odbywały się w 3., 4. i 5. niedzielę Wielkiego Postu. Od VI wieku w Rzymie, wraz z upowszechnieniem chrztu dzieci, powstała praktyka skrutyniów w dni powszednie, a ich liczba zwiększyła się do siedmiu w nawiązaniu do darów Ducha Świętego (por. B. Nadolski, Leksykon liturgii, s. 1463).
Obecnie skrutynia można określić mianem
specjalnych modlitw nad katechumenami.
Stanowią one jakby trzy „przystanki” na drodze
ku pełnemu wtajemniczeniu chrześcijańskiemu. (...)
